Przejdź do zawartości

Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 327.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

318 Gotowie. ływać synody, ale po wycierpianem poprzednio prześladowaniu katolicy nie mieli do jego rządu żadnej ufności i zwrócili oczy na świeżo nawróconego Klodoweusza (ob.), który też, powołany od samej Opatrzności do założenia pierwszego na zachodzie wielkiego państwa katolickiego, wypowiedział wojnę Alarykowi i w bitwie pod Vougló, niedaleko od Poitiers, odebrał mu państwo i życie (r. 507). Jeszcze jakiś czas potem utrzymywało się panowanie Westgotów w Gallji przez to, iż teść poległego Alaryka, Teoderyk, król Ostgotów we Włoszech, wziął w swoją opiekę dziedzictwo jego małoletniego syna, Amalryka, i posłał wojsko na jego pomoc. Wdanie się króla Ostgotów ocaliło władzę jego wnuka, silnie zagrożoną, tak z zewnątrz jak i wewnątrz, przez nowego pretendenta do tronu, który dopiero przed wojskami Ostgotów uciekł do Afryki. Teoderyk przez lat piętnaście, aż do śmierci, ochraniał resztki posiadłości Westgotów w Gallji i panował w imieniu swego wnuka tak w Gallji jak i w Hiszpanji, pozostawiając zresztą Franków w posiadaniu zawojowanej przez nich Akwitanji z miastem Tuluzą. Po jego śmierci Amalryk szukał pokoju i przyjaźni z królem Franków, pojąwszy za żonę córkę Klodoweusza Klotyldę; ale kiedy wystąpił znowu jako gorliwy arjanin, prześladowca katolików i nawet własnej żony, jej brat i następca Klodoweusza, Childehert, wypowiedział mu wojnę, która się zakończyła śmiercią Amalryka i zupełnym upadkiem panowania Westgotów na północnej stronie gór Pirenejskich. Pozostała im tam tylko niewielka prowincja z miastem Narbonną, zwana Septimanją. Ze śmiercią Amalryka wygasła dawna dy-nastja Bałtów i wskutek tego dawne prawo elekcji w królestwie Westgotów wzięło zupełnie górę. Odtąd królowie Westgotów, ograniczeni do swoich posiadłości w Hiszpanji, mieli stolicę w Toledo. Tutaj król Theudet (rodem Ostgot) trzymał się przeciwko naciskającym go Frankom. Po nim panował Theudegisil, którego rozpusta przyprawiła o śmierć od sztyletu w drugim roku panowania, a po tym Agila, przeciw któremu powstał drugi król Athanagild. Walka między nimi sprowadziła do Hiszpanji Greków bizantyjskich, którzy za panowania Justynjana zaczęli znowu wdzierać się na zachód. Wreszcie Athanagild (r. 5 54) utrzymał się sam przy władzy i wypędził Greków, ale długo jeszcze oni trzymali się w kilku nadbrzeżnych punktach. Za panowania Athanagilda katolicyzm zrobił wielkie postępy u zdobywców Hiszpanji. Małe królestwo Swewów wraz ze swoim królem nawróciło się znowu do prawdziwej wiary (Greg. Tur., De mirac. S. Martini I, II). Córki Athanagilda, a między niemi i nieszczęsna Brunehilda, powychodziły za królów frankońskich i zostały katoliczkami i on sam tajemnie pozyskanym był dla prawdziwej wiary (Lucas Tudens., Hispan. illustr. 4, 4 9). Po nim nastąpił Leuwi-gild, król znakomity, ale zawzięty arjanin i prześladowca katolików (Isid. Ilisp. 50), a do tego zostający pod wpływem swojej drugiej żony Gosioindy, również zawziętej arjanki, w której nienawiść religijną wzmogła jeszcze bardziej nienawiść macosza. Leuwigild miał z pierwszej żony katoliczki dwóch synów, którzy, choć po ojcu arjanie, przez pobożną matkę byli już przygotowani do jej wiary. Starszy Hermenegild ożenił się z księżniczką Ingundą, córką królowej Brunehildy, która ściągnęła na siebie tak wielką nienawiść królowej Goswindy, iż król, zapobiegając dalszym i gorszym tego skutkom, oddalił swego syna i synowę ze swego domu. Hermenegild, pomny nauk swojej matki i ulegając zbawiennym radom żony