Przejdź do zawartości

Kapsztadzka Deklaracja Otwartej Edukacji

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki


Kapsztadzka Deklaracja Otwartej Edukacji • Ku otwartym zasobom edukacyjnym
Kapsztadzka Deklaracja Otwartej Edukacji
Ku otwartym zasobom edukacyjnym

Znajdujemy się u progu światowej rewolucji w nauczaniu i uczeniu się. Nauczyciele z całego świata tworzą w internecie niezliczone materiały edukacyjne, dostępne do otwartego i wolnego użytku. Nauczyciele ci współtworzą świat, w którym każda osoba na ziemi może nie tylko korzystać z sumy ludzkiej wiedzy, ale także przyczyniać się do jej wzbogacania. Jednocześnie tworzą oni podwaliny dla nowego modelu pedagogiki, w którym wykładowcy i uczący się tworzą, kształtują i rozwijają wspólnie wiedzę, jednocześnie pogłębiając swoje umiejętności i rozumienie świata.

Powstający ruch otwartej edukacji łączy utrwaloną tradycję dzielenia się dobrymi pomysłami z innymi nauczycielami, z opartą na współpracy, interaktywną kulturą internetu. Ruch ten zbudowany jest na przekonaniu, że każdy powinien mieć swobodę wykorzystywania, dostosowywania do swoich potrzeb, ulepszania i rozpowszechniania materiałów edukacyjnych bez ograniczeń. Pedagodzy, uczniowie i wszyscy ci, którzy podzielają tę wiarę, na całym świecie jednoczą siły, by uczynić edukację zarówno bardziej dostępną, jak i bardziej skuteczną.

Podatny grunt dla tych wysiłków tworzy powiększający się zbiór otwartych zasobów edukacyjnych. Na zasoby te składają się udostępniane na otwartej licencji materiały do zajęć, scenariusze lekcji, podręczniki, gry, oprogramowanie i inne materiały wspomagające zarówno nauczanie, jak i uczenie się. Dzięki nim edukacja jest łatwiej dostępna, szczególnie tam, gdzie brak pieniędzy na materiały edukacyjne. Wspierają one także kulturę uczestnictwa: wspólnego nauczania, tworzenia, dzielenia się i współpracy. Takiej właśnie kultury potrzebują zmieniające się społeczeństwa oparte na wiedzy.

Otwarta edukacja nie kończy się jednak na otwartych zasobach edukacyjnych. To również otwarte technologie umożliwiające współpracę i elastyczne nauczanie, a także otwarte dzielenie się doświadczeniem zawodowym, które umożliwia pedagogom korzystanie z najlepszych pomysłów ich kolegów. Otwarta edukacja może również z czasem objąć nowe podejścia do oceniania, akredytacji i wspólnego uczenia się. Wypracowanie długofalowej wizji rozwoju naszego ruchu wymaga zrozumienia i przyjęcia tych innowacji.

Jest wiele barier, które dzielą nas od realizacji tej wizji. Większość nauczycieli nie zdaje sobie sprawy ze zwiększających się otwartych zasobów edukacyjnych. Wiele rządów i instytucji edukacyjnych nie uświadamia sobie zalet otwartej edukacji lub jest do nich nieprzekonana. Różnice pomiędzy systemami licencjonowania otwartych zasobów są źródłem nieporozumień i braku kompatybilności. I wreszcie, większość ludzi na świecie ciągle jeszcze nie ma dostępu do komputerów i sieci, które są integralną częścią większości obecnych projektów otwartej edukacji.

Możemy przezwyciężyć te bariery, ale tylko wspólnym wysiłkiem. Zapraszamy uczących się, nauczycieli, trenerów, autorów, szkoły, licea, uniwersytety, wydawców, związki zawodowe, stowarzyszenia zawodowe, decydentów, rządy, fundacje i wszystkich tych, którzy podzielają naszą wizję, by przyczynili się do wspierania i promocji otwartej edukacji, a w szczególności by wspomogli następujące trzy strategie, mające zwiększyć zasięg i wpływ otwartych materiałów edukacyjnych:

  1. Nauczyciele i uczniowie: Po pierwsze, zachęcamy zarówno nauczycieli jak i uczących się do aktywnego udziału w powstającym ruchu otwartej edukacji. Udział ten oznacza tworzenie, wykorzystywanie, dostosowywanie do swoich potrzeb oraz ulepszanie otwartych zasobów edukacyjnych; uwzględnianie praktyk edukacyjnych opartych na współpracy, odkrywaniu i tworzeniu wiedzy; oraz zachęcanie do zaangażowania się kolegów i współpracowników. Tworzenie i wykorzystywanie otwartych zasobów powinno być uznawane za integralną część procesu edukacyjnego, powinno być też odpowiednio wspierane i nagradzane.
  2. Otwarte zasoby edukacyjne: Po drugie, wzywamy nauczycieli, autorów, wydawców i instytucje, by rozpowszechniali swoje materiały w sposób otwarty. Otwarte zasoby edukacyjne powinny być publikowane na licencjach ułatwiających każdemu wykorzystanie, opracowanie, tłumaczenie, doskonalenie i rozpowszechnianie. Materiały powinny być publikowane w formatach zapewniających w praktyce prawa gwarantowane przez licencje, oraz dostępnych na różnorodnych platformach technicznych. Jak tylko będzie to możliwe, powinny być także publikowane w formatach dostępnych dla osób niepełnosprawnych i ludzi niedysponujących dostępem do internetu.
  3. Polityka otwartej edukacji: Po trzecie, organy władzy oraz dyrekcje szkół i uniwersytetów powinny nadać otwartej edukacji najwyższy priorytet. Zasoby edukacyjne finansowane ze źródeł publicznych powinny być otwartymi zasobami edukacyjnymi. Polityka akredytacyjna i procesy wdrażania zmian edukacyjnych powinny uprzywilejować otwarte materiały edukacyjne. Zasoby wiedzy edukacyjnej powinny włączać takie materiały do swoich kolekcji i aktywnie je promować.

Powyższe strategie nie tylko są słuszne, ale stanowią też mądrą inwestycję w system edukacyjny na miarę XXI wieku. Dzięki nim, zamiast przeznaczać środki na drogie podręczniki, można inwestować w lepsze nauczanie. Strategie te pomogą nauczycielom doskonalić umiejętności i dostarczą im nowych sposobności wywarcia wpływu na świat oraz bycia zauważonym. Nadadzą także rozpędu innowacjom wprowadzanym w nauczaniu. Przekażą kontrolę nad procesem nauczania w ręce samych uczących się. Są to sensowne strategie dla nas wszystkich.

W inicjatywy związane z otwartą edukacją zaangażowały się już tysiące pedagogów, uczniów, studentów, autorów, administratorów i decydentów. Możemy sprawić, aby przyłączyły się do nich miliony nauczycieli i instytucji ze wszystkich zakątków świata, tych bardziej biednych i bogatych. Mamy szansę dotrzeć do ustawodawców i wspólnie z nimi wykorzystać stojącą przed nami okazję. Możemy w to także zaangażować przedsiębiorców i wydawców tworzących otwarte modele biznesowe. Mamy szansę wykształcić nowe pokolenie uczniów, wykorzystujących otwarte zasoby edukacyjne, którzy czerpią swoją siłę z nauki i dzielą się nową wiedzą z innymi. Co najważniejsze, stoimy przed możliwością radykalnego poprawienia jakości życia setek milionów ludzi z całego świata poprzez zapewnienie im dostępu do istotnej z lokalnego punktu widzenia, wysokiej jakości oświaty i edukacji.

My, niżej podpisani, zapraszamy wszystkie osoby i instytucje do podpisania razem z nami Kapsztadzkiej Deklaracji Otwartej Edukacji i do zaangażowania się w ten sposób w próby realizacji trzech zarysowanych powyżej strategii. Zachęcamy też wszystkie osoby, które podpisały deklarację, do samodzielnego poszukiwania innych strategii dotyczących technologii otwartej edukacji, otwartego dzielenia się doświadczeniami edukacyjnymi oraz promocji szeroko pojętej otwartej edukacji. Wraz z każdą osobą i każdą instytucją, która podejmuje to wyzwanie — i z każdą próbą wyartykułowania naszej wizji — zbliżamy się ku światu otwartej, elastycznej i skutecznej edukacji dla wszystkich.

15 września 2007
Kapsztad, Republika Południowej Afryki

Grace Baguma, Department of Education, Uganda
Rich Baraniuk, Connexions / Rice University
Karien Bezuidenhout, Shuttleworth Foundation
Ahrash Bissell, Creative Commons / CCLearn
Rhett Bowlin, Open Society Institute
Delia Browne, Department of Education, Australia
Darius Cuplinskas, Open Society Institute
James Dalziel, LAMS Foundation
Heather Ford, iCommons
Eve Gray, Centre for Educational Technology, UCT
Melissa Hagemann, Open Society Institute
Mark Horner, Free High School Science Textbooks
Jason Hudson, Shuttleworth Foundation
Helen King, Shuttleworth Foundation
John Lesperance, VUSSC
Peter Levy, Curriki
Jaroslaw Lipszyc, Fundacja Nowoczesna Polska
Lisa Petrides, ISKME/OER Commons
Andrew Rens, Shuttleworth Foundation
David Rosenfeld, Student PIRGs
Jan Philipp Schmidt, University of the Western Cape (UWC)
Mark Surman, Shuttleworth Foundation
Aleesha Taylor, Open Society Institute
Jimmy Wales, Wikimedia Foundation
Paul West, Commonwealth of Learning
Werner Westermann, Educalibre
David Wiley, Utah State University, COSL



Tekst udostępniony jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0.
Dodatkowe informacje o autorach i źródle znajdują się na stronie dyskusji.