Przejdź do zawartości

Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/200

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

zus[1], potężny trybun ludu, ale wiele w Rzeczypospolitej wichrzący powitawszy go jak zazwyczaj zapytał: «co czynisz Graniuszu?» odpowiedział: «ja ciebie raczej pytam, co czynisz?» bo Druzus często uszczypliwemi żarty nicował bezkarnie mowy L. Krassa i M. Antoniusza. Ale dziś duma szlachty tak poniżyła obywatelów, że co dawniej wolno było woźnemu żartem powiedzieć, to teraz nie wolno rycerzowi Rzymskiemu użalającemu się na swą krzywdę. Powiedziałże co kiedy ojciec Plancyusza w chęci obelżenia raczej niż narzekania? kiedy narzekał, jeśli nie dla odparcia krzywdy od siebie i swych spólników? Kiedy nie pozwolono senatowi dać odpowiedź Rzymskim rycerzom[2], czego nigdy nieprzyjaciołom nie odmawiano, wszyscy dzierżawcy dochodów publicznych poczytali to sobie za krzywdę, a Plancyusz wynurzył ich żal nadto otwarcie. Drudzy utaili może im wszystkim spólne uczucia: on wyraźnie objawił co czuł pospołu z nimi i twarzą i mową.
Ale, sędziowie (wiem to z własnego doświadczenia), bardzo wiele rzeczy przypisują ojcu Plancyusza, których on nigdy nie powiedział. Ponieważ ja sam czasem coś powiem nie z namysłu, ale w żwawym sporze, lub będąc zaczepiony, i ponieważ, jak to bywa, wymknie mi się czasem słówko jeżeli nie bardzo dowcipne, to może niezupełnie płaskie, więc co kto powiedział, mówią że ja powiedziałem. Jeżeli się trafi, co mi się dorzecznem zdaje, co jest godne światłego i dobrze wychowanego człowieka, nie odrzucam; ale gniewam się kiedy na mój karb kładą innych płody dowcipu, do których przyznać się bez ubliżenia sobie nie mogę.

Ojciec Plancyusza pierwszy głosował na prawo o dzierżawcach dochodów publicznych, kiedy dostojny konsul (Juliusz Cezar) otrzymał dla nich u ludu, coby był otrzymał, gdyby można było, u senatu. Jeżeli w tem jest wina, że dał swój głos, któryż z dzierżawców tak samo nie uczynił? Jeżeli wtem wina, że pierwszy głosował, czy chcesz uważać to za dzieło losu lub konsula, który wniósł to prawo?

    przywieźli. W niektórych wydaniach stoi leges, legiones, zamiast legationes, w czem nie można nie tylko nic dowcipnego upatrzyć, ale nawet sensu znaleźć.

  1. M. Liwiusz Druzus, trybun 91 roku, który swmi prawem, de civitate socis danda, pobudził ludy Italii do wojny socyalnej.
  2. Kato sprzeciwił się wtenczas żądaniu dzierżawców dochodów publicznych, którzy chcieli zrzucić się z kontraktu, w którym zbyt wysoko podniesiona była dzierżawa dochodów w Azyi.