noszą się do tych, którzy utrzymują, iż idea chrześcjańska już siebie przeżyła i nie może odpowiedzieć dalszym warunkom rozwijania się ludzkości. Ciekawych czytelników odsłyamy do dzieł Straussa, Bruno Bauera, Feuerbacha, Schleiermachera, Neandra, Ulmana etc. etc. Zob. nadto Dictionnaire de Théologie par l’Abbe Bergier, 1842 roku, artykuł Abaissement.
4) Strauss (Dawid Fryderyk), autor głośnego w Europie dzieła: „Życie Chrystusa“ (Das Leben Jesu).
Około wyobrażeń Straussa grupują się imiona hołdujące jego pojęciom. Do tych należą między innemi: Feuerbach i Bruno-Bauer, którzy wszakże nie zdołali ustalić sobie tej popularności. Gruby materjalizm i dziki fanatyzm przeciw wszelkiej religji, który cechuje ich pisma, obudzają uczucie wstrętu i litości w ludziach głębszego myślenia. Przytoczę słów kilka z Hermana Ulrici (Das Grundprincip der Philosophie, w Lipsku, 1845 r.) „Es ist indess nicht der Mühe werth, seine willkührlichen Versicherungen und unerwiesenen Behauptungen mit ihren Widersprüchen und Ungereimheiten zu referiren, geschweige denn zu kritisiren. Feuerbach ist in der Leidenschaftlichkeit seines Hauses gegen jede Religion und alles Methaphysische, in der seine ganze Stärke bestebt, jeder frejen, philosophischer Forschung unfähig. Von blinden Affekte getrieben, ist er das
