Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/168

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

kach, tak i w tych miarę przechodzą. Będąc Aegypt pogranicznym Libyi nie jest przecież zbyt obfitym w zwierzęta; wszakże znajdujące się w nim wszystkie za święte uważają, a jedne wespół z ludźmi się chowają, drugie zaś nie. Gdybym atoli wyłuszczał, dla jakich powodów poświęcone zostały, zeszedłbym opowiadaniem do spraw boskich, których najbardziéj unikam obwieszczać; to téż co o nich dotknąłem w mowie, powiedziałem tylko koniecznością zniewolony. Ustanowienie względem zwierząt takie jest. Opiekujący się karmieniem ich oddzieleni są jedni od drugich, tak mężczyźni jako niewiasty Aegypcian, których dziecko po ojcu odziedzicza tę godność. Ci którzy po miastach są, śluby czynią tym zwierzętom; ślubując zaś bóstwu, do którego zwierzę należy, golą dzieciom albo całą głowę, albo połowę, albo część jéj trzecią, i włosy te na szalach srebrem odważają; co zaś zaważą, to oddają dozorczyni zwierząt, która natomiast rozrzynając ryby podaje je jako strawę zwierzętom. Takie tedy karmienie tychże przyjęli; jeżeli zaś kto zabije które z tych zwierząt, gdy umyślnie, śmiercią karany bywa, gdy nieumyślnie, płaci karę jaką ustanowią kapłani. Kto zaś Ibisa albo sokoła zabije, czy umyślnie, czy nieumyślnie, śmiercią ginąć musi. Atoli chód wiele jest zwierząt razem z ludźmi się chowających, byłoby ich daleko więcéj, gdyby się następna rzecz nie przydarzała kotom. Skoro bowiem porodzą samice kotów, już nie uczęszczają do samców, a te pragnąc się parzyć, nie mają z kim. Do takiego się tedy udają wybiegu. Porywając od samic albo ukradkiem chwytając im dzieci zadławiają one, lecz zadławiwszy nie zjadają ich. Samice zatém pozbawione potomstwa, pragną znowu innego: i tak przychodzą do samców; bardzo bo miłującem potomstwo jest zwierz ten. Kiedy zaś wybuchnie pożar, dziwne rzeczy wyprawiają koty. Aegypcianie więc rozstawieni odstępami mają straż nad kotami, zaniedbując tymczasem gasić pożar; koty zaś wciskając się niepostrzeżenie albo skacząc przez ludzi rzucają się w ogień. Co gdy nastąpi, wielka żałość ogarnia Aegypcian. W któ-