Wystąpił problem z korektą tej strony.
tów, lub zastyga w postaci skarbu[1]. Ten pierwszy rodzaj ruchu odbywa się dzięki bezpośredniej wymianie ucieleśnionych w towarach prac różnych narodów na ucieleśnioną, w szlachetnych kruszcach pracę krajów, produkujących złoto i srebro. Z drugiej strony złoto i srebro krążą wciąż tam i napowrót między różnemi narodowemi sferami obiegu. Ruchy te podążają w ślad za nieustannemi wahaniami kursu giełdowego walut[2].
Kraje o rozwiniętej produkcji burżuazyjnej ograniczają ilość kruszców, nagromadzonych w skarbcach banków, do minimum niezbędnego do pełnienia właściwych im funkcyj[3]. Z pewnemi wyjątkami znaczne przepełnienie skarbców ponad ich poziom średni wskazuje na zatamowanie obiegu towarów czyli przerwę w łańcuchu ich przemian[4].
- ↑ „Pieniądz dzieli się między narody w stosunku ich zapotrzebowania... gdyż przyciąga zawsze towary“. (Le Trosne: „De l’intérêt social. Physiocrates, éd. Daire, Paris 1846“, str. 916). „Kopalnie, z których wciąż są wydobywane złoto i srebro, dostarczają tych kruszców dosyć, aby każdemu narodowi dać tyle, ile mu potrzeba”. (Vanderlint: „Money answers all things. London 1734“, str. 40).
- ↑ „Kursy giełdowe walut z tygodnia na tydzień podnoszą się i spadają; w pewnej chwili stoją na korzyść jednego kraju, w innym okresie tego samego roku — na jego niekorzyść”. (N. Barbon: „A discourse on coining the new money lighter. London 1696“, str. 39).
- ↑ Między temi różnemi funkcjami może zejść groźny konflikt, zwłaszcza gdy się do nich dołączy funkcja funduszu wymiany banknotów.
- ↑ „Przewyżka złota ponad ilość niezbędną dla obiegu wewnętrznego stanowi kapitał martwy i nie przynosi żadnego zysku krajowi, który ją posiada; tyle tylko, że się to złoto wywozi i przywozi w handlu zagranicznym”. (John Bellers: „Essays about the Poor. London 1669“, str. 12). „Cóż robić, gdy mamy za dużo pieniędzy wybitych. Możemy przetopić najcięższe monety i przerobić je na wspaniałą zastawę stołową i naczynia złote i srebrne, lub też możemy je wywieźć jako towar tam, gdzie jest potrzebne i poszukiwane, albo też możemy je wypożyczyć na procent tam, gdzie stopa procentowa jest wysoka”. (Petty: Quantulumcunque concerning money, 1682“, str. 39). „Pieniądz jest tylko tłuszczem organizmu państwowego.... Jak tłuszcz ułatwia pracę mięśni, dostarcza pożywienia ciału, gdy brak mu pokarmu, zaokrągla formy i całe ciało upiększa, tak też pieniądze ułatwiają państwu ruchy. Sprowadzają żywność z zagranicy, gdy jej brak w kraju, wyrównywają zobowiązania... i upiększają całość; coprawda — dodaje ironicznie na końcu — głównie tych, którzy ich mają bardzo dużo”. (W. Petty: „Political Anatomy of Ireland, 1672, ed. London 1691“, str. 14).
