toryjum. Przywilej bowiem z r. 1388 stanowi, że nowo ustanowić się mający urząd oprawcy „recipiendi quartas vel quamcunque exactionem, seu excogitatam pecuniam que oprawne dicitur super kmethones nullam habebit facultatem”. Pomimo tego zakazu jednakże jeszcze w r. 1464 zabrania Kaźmierz Jagiellończyk oprawcom domagać się od ludzi opactwa na Łysej Górze „stationes et procurationes”[1], a także równocześnie z tym przywilejem Długosz w swym Liber Beneficiorum wspomina między opłatami, jakie niektóre wsie na rzecz klasztorów płacić mają, także i opłatę „oprawne”, albo „oprawczoue”[2]. Widocznie panujący, przywilejem jakimś, przekazał kościołowi te opłaty, lecz nazwa ich pozostała. Nie możemy jednak wcale oznaczyć, jakiéj natury opłaty te były, i jak były wysokie; wedle Długosza sądząc były różne, i tak w Kobylanach wynosiły IV denarios, w Opatkowicach ter in anno per medium grossum, w Januszkowicach unum fertonem, w Kiczni i Zagorzynie unam siliginis, duas avene mensuras, wreszcie w Zawadce znowu IV grossos.
Nadto, jak to się okazuje z przywileju z r. 1388, miał oprawca prawo zagrabienia połowy majątku schwytanego i na śmierć osądzonego złodzieja, resztę zaś majątku winien był żonie i dzieciom straconego pozostawić „medietatem bonorum pro se recipiat, aliam vero medietatem pro furis uxore vel ipsius pueris aut affinibus relinquat”.
Wreszcie wspomnieć jeszcze musimy, że król rzadko kiedy wyjmował dobra prywatne z pod władzy oprawcy; posiadamy bowiem z czasu od r. 1300 do 1500 tylko trzy takie przywileje, jeden tylekroć wspomniany dla arcybiskupstwa Gnieźnieńskiego z r. 1357, drugi dla rodziny Toporczy-
- ↑ Cod. Dipl. Pol. III, r. 1464.
- ↑ Długosz l. c. I, pag. 7 i 8 wieś Kobylany; III, pag. 187 i 194 wieś Opatkowice klasztorowi w Tyńcu; pag. 204 Januszkowice klasztorowi w Tyńcu; pag. 282 Łazy, p. 284 Gorzków p. 286—288 Zakrzów, Zakrzowiec, Złomiróg, Zagórze i Ochmanów klasztorowi w Staniątkach; p. 348 Kicznia, Zawadka i Zagorzyn klasztorowi żeńskiemu w Sączu.
