Przejdź do zawartości

Strona:Stanisław Załęski - Jezuici w Polsce T. 1 Cz. 1.djvu/302

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

na nią składać trzeba, i przez usta marszałka Przyjemskiego odpowiedział, że post expirationem (po wybraniu) tych dwóch podatków nie da się na żaden dalej przywieść, a na ten defekt (brak) rzpltj, aby JKM. wzgląd mając, tak rzeczy traktował, jakoby się secundum valorem tego co się tu teraz pozwala, odprawowało“ to znaczy, aby wojna skończona była[1]. Rzecz jasna, że król musiał się liczyć z wolą sejmu, i z legatem, lub bez niego, tą wyprawą wojnę zakończyć, to znaczy pokój zawrzeć.
Jedno, co króla niepokoiło było to, że w kongregacyi dla sprawy moskiewskiej zasiadał były nuncyusz niemiecki kard. Madrucci, że O. Possevino po drodze zatrzymał się w Wenecyi, odwiedził dwór arcyksięcia Karola w Gracu, cesarski w Pradze; podejrzywał więc, że cała ta legacya jest plantą Rudolfa II, jemu na zdradę ułożoną, żałował nawet, że wydał legatowi gleit bezpieczeństwa, legacya jego nazwał, „prawie zbyteczną“ bo car i tak Inflanty oddać musi, a dla religii nic on nie zrobi, pośrednictwem papieża chce tylko rzecz przewlec, aby czas sposobny do wojny na niej upłynął[2]. A miał jeszcze i ten żal do legata, że mu odrazu w samych początkach rozbił skrycie kartowany projekt rozwodu z starą bezdzietną królową Anną Jagiellonką[3]. Strapionego tem usposobieniem królewskiem legata dobiły rewelacye rektora wileńskiego, O. Skargi, który nie pochwalał legacyi Possevina[4]. Widocznem więc było aż nadto, że legat zostaje w podejrzeniu u króla o sympatye moskiewskie, że dla ostrożności król doda mu szpiega w osobie tłumacza, że więc rola jego będzie żadną albo bardzo podrzędną.

Stało się inaczej. „Przez cześć dla Stolicy św.“ król kazał, jak już nadmieniłem, wydać paszporty. Otrzymał je Possevino w Wrocławiu 25 maja, i na Warszawę, gdzie z królową

  1. Akta Sejmu walnego 22. stycznia 1581. Polkowski. „Sprawy wojenne króla St. Batorego“ str 335.
  2. Z niedowierzaniem zapatrywano się na legacyą w całem otoczeniu królewskiem. „Ma tam do Moskwy wyjechać Possevinus i traktować o pokój i podobno nawracać samego kniazia. Dziwy to nieladajakie będą, jeśli go nawróci“. (Dziennik wyprawy Stefana Batorego pod Psków, ks. Jana Piotrowskiego str. 9).
  3. Pierling II, 54.
  4. Skarga do jen. Akwawiwy, 25. maja 1581.