Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/176

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

klass, wieków, stanów, już oddawna wyrok o tobie wydali. Kto cię sądzi być godnym odwiedzenia, jakiego uczczenia, zwyczajnego przywitania? Wszyscy się brzydzą pamięcią twego konsulatu, twemi czynami, obyczajami, nawet twarzą i imieniem, daleko od Rzymu mieć cię pragną. Legaci, którzy z tobą byli, odstręczyli się od ciebie; trybuni wojskowi są twoi nieprzyjaciele; setniki i żołnierze, jeżeli jacy pozostali z tak licznego wojska, które nie rozpuściłeś, ale rozpędziłeś, nienawidzą cię, życzą ci wszelkiego złego, przeklinają cię. Achaja wyczerpnięta, Tessalia uciemiężona, Ateny rozszarpane, Dyrrachium i Apollonia wycieńczone, Ambracya złupiona, Partynowie i Bulliensowie[1] oszukani, Epir spustoszony, kraj Lokrów, Foceów, Beotów ogniem zniszczony. Akarnania, Amlilochia, Perrhebia, i lud Atamanów[2] zaprzedane, Macedonia Barbarzyńcom wydana, Etolia stracona, Dolopowie i pograniczni górale z miast i wsi wypędzeni, obywatele Rzymscy, którzy w tych krajach handlują, — wszyscy uczuli że ty tylko jeden jako złodziej publicznej własności, jako ciemiężyciel, jako zdzierca, jako nieprzyjaciel do nich zjechałeś.

Do tak licznych i tak ważnych sądów tych ludzi przybył sąd twego własnego potępienia: tajemny powrót, pokryjoma przez Italią droga, wjazd do miasta bez przyjaciół, niepisywanie listów z prowincyi do senatu, nieprzysłanie żadnego oświadczenia radości po trzyletnich wojnach, żadna wzmianka o tryumfie: nie śmiesz mówić nie tylko o tem coś sprawił, ale nawet gdzie byłeś. Ponieważ z tego gniazda i ojczyzny tryumfów uschły tylko przyniosłeś liść wawrzynowy, i ten przed bramą porzuciłeś, sam na siebie « winien » wyrzekłeś. Jeśliś nic nie sprawił zasługującego na ten honor, od czegóż wojsko, od czego koszta, od czego dowództwo, od czego owa w modły dziękczynienia i tryumfy obfitująca prowincya? Jeżeli zaś chciałeś się czego spodziewać, jeżeli o czem pomyślałeś, co, jak z imienia imperatora, z pęków rózg laurem uwieńczonych, z owych

  1. Partynowie, lud Illiryi lub Dalmacyi. Livius, XXXIII, 34. XLIII, 23. Strabo, VII. Bulliensowie w blizkości miasta Bullis, na południe od Aulonu w Illiryi. Caesar, De bello civili, III, 12. Livius, XLIV, 30. Strabo, VII.
  2. Amfilochia, część Akarnanii, w stronie północno zachodniej od Etolii, nad Ambracką zatokę. Perrhebia, na północ Tessalii. Lud Atamanów przez dawnych geografów w Illiryi, w Tessalii, w Etolii, w Epirze między Dolopami a Molossami mieszczony.