Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/572

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Rzeczpospolita w Pompejuszu, takimi będą dla niej Antoniusze? W tamtym skromność, powaga, umiarkowanie, prawość: w tych (a mówiąc o nich, nie wyłączam żadnego z tej zgrai łotrów) rozpusta, zbrodnia, na wszelkie bezprawia wyuzdana śmiałość. Zresztą, proszę was, senatorowie, kto z was nie dostrzega, co Fortuna, jak mówią, ślepa, nie mniej dobrze widzi? Bez naruszenia postanowień Cezara, których dla pokoju bronim, otworzy się Pompejuszowi dom jego własny, odkupi go nie za mniej jak go kupił Antoniusz, odkupi, mówię, syn dom Kn. Pompejusza. O! sroga konieczności! ale nad tem nieszczęściem dość długo ubolewaliśmy i niemało łez wyleliśmy. Postanowiliście dać tyle pieniędzy Pompejuszowi, ile z dóbr jego ojczystych mógł zebrać, w rozproszeniu tej zdobyczy, nieprzyjaciel zwycięzca. Ale upraszam, abyście mi tę wypłatę powierzyli, przez wzgląd na ścisłą przyjaźń, jaka mnie z ojcem łączyła. Odkupi ogrody, gmachy, niektóre domy miejskie, które Antoniusz posiada; bo co do srebra, kosztownych materyj, sprzętów, wina, które ten hultaj roztrwonił, łatwo z nich zrobi ofiarę. Dobra Albańskie, Firmańskie, od Dolabelli odzyska, od Antoniusza także Tuskulańskie. Ci, co teraz Mutyny dobywają, D. Brutusa oblegają, Anserowie[1], z Falernu wypędzeni zostaną. Są może jeszcze inni, ale ich imiona wypadły mi z pamięci. Ci nawet, którzy nie należą do liczby naszych nieprzyjaciół, powiadam, że majętności Pompejuszowe, za ile kupili, synowi oddadzą. Dosyć nierozważnie, że nie powiem zuchwale, było dotykać się jakiejkolwiek ich cząstki, ale ktoby mógł co zatrzymać po przywróceniu dostojnego dziedzica? Czy nie odda on niewolnik Pompejusza, wyzwoleniec Cezara[2], który, jak smok na skarb, rzuciwszy się na majątek pański, włości Lukańskie zagarnął? Nakoniec owe siedmset milionów sester-

  1. Antoniusz podarował część dóbr Pompejusza niejakiemu Anserowi, lichemu wierszoklecie, o którym wspomina Owidiusz, Trist. II, 435, i który z nim znajdował się przy oblężeniu Modeny. Serwiusz powiada, że Wirgiliusz miał na celu tego Ansera (Gęsiora) w tych dwóch wierszach Eklogi IX.
    Nam neque adhuc Vario, videor, nec dicere Cinna
    Digna, sed argutos inter strepere anser olores.
  2. Tym niewolnikiem Pompejusza, wyzwoleńcem Cezara, był podobno Demetriusz, który potem wyszedł na wielkorządcę Cypru. Dio Cassius, XXXIX, XLVIII.