przytoczone wprzód Krassa o Memmiuszu opowiadanie[1]. Doliczyć tu także trzeba bajek opowiadanie.
Można i z dziejów także co wyciągnąć. I tak na przykład, kiedy Sextus Tytiusz wyrzekł, że jest Kassandrą, odpowiedział mu Antoniusz: „To prawda, mogą wymienić wielu twoich Ajaxów Oileuszów[2].“ Rozśmieszamy podobieństwem, albo porównywając, albo jakby obraz wystawiając. Oto przykład porównania. Kiedy Gallus, świadek przeciw Pizonowi, powiedział, że Pizo spanoszył swego prefekta Magiusza niezliczoną summą pieniędzy, a Skaurus zbijał to świadectwo ubóztwem Magiusza, rzekł Gallus? „Mylisz się, Skaurze, ja nie mówię, że Magiusz zachował te pieniądze, ale że jak nagi, który orzechy zbiera, w brzuchu utopił.“ Stary M. Cycero[3], ojciec tego zacnego człowieka, który jest naszym przyjacielem, mawiał, „że nasi Rzymianie podobni są do niewolników w Syryi kupionych; są najniegodziwsi, którzy najlepiej po grecku umieją.“
Bardzo także są śmieszne obrazy, w których porównywając jaką niekształtność lub wadę ciała z czem jeszcze szpetniejszem, wyraźniejszą wystawiamy. Użyłem tego sposobu przeciw Helwiuszowi Mancyi. „Pokażę ci, rzekłem, jakim jesteś.“ „Pokaż, proszę.“ Wskazałem palcem Galla malowanego na Cymbryjskim Mariusza puklerzu, nad nowemi kramami, z wykrzywioną gębą, z wywieszonym językiem, z obwisłemi policzkami. Wszyscy w śmiech; bo nic tak podobnego do Mancyi nie widzieli. Powiedziałem raz także Tytusowi Pinariuszowi, który
- ↑ Obacz rozdział 59.
- ↑ Którzy cię zesromocili, jak Ajax Oileusz Kassandrę. Sextus Tytiusz, o którym w rozdziale 10, powiedział, że był Kassandrą, i że, jak ta królewna, przepowiadał nieszczęścia publiczne, ale go nie słuchano, jak Trojanie nie słuchali Kassandry.
- ↑ Dziad naszego autora, którego ojciec był przyjacielem Krassa, Antoniusza, Cezara i innych tu rozmawiających osób. Dziad Cycerona podzielał zdanie innych swego czasu Rzymian, że nauki i sztuki Greków są Rzeczypospolitej szkodliwe. Ale Grecya przez Rzymian ujarzmiona pokonała oświatą swoich zwycięzców, jak mówi Horacyusz:
Graecia capta ferum victorem cepit, et artes
Intulit agresti Latio.
{{f*|left=60%|Epist. lib. II, ep. 1, 156.
