Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 6 Pisma krasomówcze.djvu/173

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

fuit de: rzekł Kato: Quid opus fuit te[1]. Tenże Kato raz odpowiedział: Si tu et adversus et aversus impudicus es (kiedy i z przodu i z tyłu jesteś bezwstydny).
Objaśnienie pochodzenia imienia własnego jest także dowcipne, jeżeli można podać śmieszna przyczynę, dla której kto był tak nazwany, jak ja niedawno powiedziałem, że Nummiusz, rozdawca na sejmikach pieniędzy, dostał swoje nazwisko na polu Marsowem, podobnie jak Neoptolemus pod Troja[2]. Wszystkie te żarty w słowach są zawarte.

LXIV. Często także wiersz dowcipnie wtrącić można, albo jak jest, albo nieco odmieniony, albo część wiersza. Statiusz uspokoił hałasującego Skaura następnemi wierszami, które, jak niektórzy mówią, dały powód do twego, Krassie, prawa o obywatelstwie.

„Milczcie, na co tu te krzyki? wy, co nie macie ani ojca, ani matki!
Co za zuchwałość! precz z tą pychą[3]!“

Posłużyło ci to, Antoniuszu, do wygrania sprawy, że gdy świadek Celiusz, który miał syna liultaja, zeznał, że pieniądze wyszły z jego skrzyni, zawołałeś, kiedy już odchodził:

„Ubodło to starca, że mu trzydzieści min wydrwiono[4].“

  1. Kato mógł tylko powiedzieć: Eamus ambulatum, coby także znaczyło chodźmy na przechadzkę. Zaproszony zapytał: Na co tu de potrzebne? Kato mu odpowiedział: Quid opus te? na co ty potrzebny? Igraszka słów polega tu na podobieństwie de do te.
  2. Pyrrus, syn Achillesa, został nazwany pod Troją Neoptolemos (młody wojak). — Cezar wyprowadza nazwisko Nummius Od nummus, pieniądz, i daje przez to do zrozumienia, że Nummiusz bawił się podłem rzemiosłem rozdawania na polu Marsowem złożonych u niego przez kandydatów dla wyborców pieniędzy.
  3. Niewiadomo, kto był Statiusz. Skaurus jest zapewne znany princeps senatus, który się wstawiał za sprzymierzeńcami, którzy prawem Licyniuszowem i Mucyuszowem, to jest Krassa i Mucyusza Scewoli, roku 95 z Rzymu wypędzeni zostali, co dało powód do wojny sprzymierzeńskiej. Nie mający ani ojca, ani matki, są to ludzie bez przodków, z gminu, przez co Skaurus, jako homo novus, musiał się uczuć dotkniętym.
  4. Antoniusza pozwał roku 93 Duroniusz o otrzymanie przekupstwem cenzury. Stanął przeciw niemu świadek, niejaki Celiusz, i upe-